Włodzimierz Bartoszewicz

Włodzimierz Bartoszewicz
	; Włodzimierz Bartoszewicz (1936)
Imię i nazwisko	Włodzimierz Joachim Bartoszewicz
Data i miejsce urodzenia	3 lipca 1899 ; Lwów
Data i miejsce śmierci	8 sierpnia 1983 ; Poznań
Narodowość	polska
Alma Mater	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza; Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie;
Dziedzina sztuki	malarstwo, grafika
	Multimedia w Wikimedia Commons

Włodzimierz Joachim Bartoszewicz (ur. 3 lipca 1899 we Lwowie, zm. 8 sierpnia 1983 w Poznaniu) – polski malarz, grafik i ilustrator.

Życiorys

Był synem Joachima – jednego z liderów obozu narodowego. Jego postać oraz losy swoje i rodziny na tle „sprawy polskiej” opisał we wspomnieniach Mój ojciec i jego czasy – Wspomnienia z lat 1867–1920. Jego matką była Maria Magdalena z Jełowickich.

Uczęszczał do w gimnazjum w Kijowie, zdając maturę w 1917. Następnie studiował prawo na Uniwersytecie Poznańskim, a w 1923 uzyskał stopień magistra ekonomii^[1]. W tym samym roku wstąpił do Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie studiował pod kierunkiem prof. Janusza Kotarbińskiego, Władysława Skoczylasa, Wojciecha Jastrzębowskiego, Edmunda Bartłomiejczyka i Tadeusza Pruszkowskiego^[1]. Uczestniczył w uczelnianych plenerach w Kazimierzu Dolnym, które opisał w książce Buda na Powiślu.

Od 1929 był prezesem grupy malarskiej „Szkoła Warszawska” oraz stowarzyszenia „Ars Christiana”. W 1930 ukończył studia i brał udział w pierwszej wystawie „Szkoły Warszawskiej” w Genewie. Ponadto wspólnie z Wacławem Palessą – kolegą ze „Szkoły” – namalował w zamojskim Kościele św. Katarzyny obraz w prezbiterium, za który obaj artyści otrzymali 1200 zł^[2]. W następnym roku był jednym z organizatorów i kierownikiem artystycznym wystawy grup „Bractwo św. Łukasza” i „Szkoła Warszawska”. Od tego czasu wystawiał prace zarówno w kraju jak i za granicą (Bukareszt, Berlin, Londyn, Nowy Jork, Chicago). W 1936 w Warszawie w „Zachęcie” i Brukseli w Palais des Beaux Arts odbyły się wystawy indywidualne jego prac^[1].

Okres okupacji niemieckiej i pierwsze lata po wyzwoleniu spędził w Kielcach, gdzie w Urzędzie Wojewódzkim był kierownikiem Wydziału Kultury i Sztuki. W 1948 przeniósł się do Poznania i tam poświęcił się pracy artystycznej^[1]. Zajmował się malarstwem sztalugowym, ściennym (polichromie kościołów w Wielkopolsce i na Starym Rynku w Poznaniu), rysunkiem i ilustracjami książkowymi.

Uprawiał rysunek. Tworzył karykatury, ale także portrety. W jego twórczości pojawiła się również tematyka religijna i historyczna. Malował również pejzaże i martwą naturę. W jego przedwojennych karykaturach obecne były wątki antysemickie. Niektóre z takich rysunków pokazano na przełomie 2013 i 2014 w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie^[3]. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeów Narodowych w Kielcach, Poznaniu, Warszawie, Muzeum Nadwiślańskim w Kazimierzu Dolnym i Muzeum Warszawy.

Po śmierci został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 284a-1-26/27)^[4].

Małżeństwo

W 1935 poślubił Marię Magdalenę Dunin–Borkowską.

Wybrana twórczość

Malarstwo

Dziewczyna z maską, ok. 1930
Portret Heleny Okołowicz, ok. 1930
Portret kobiety w perłach na szyi, 1930
Portret, 1930
Pod krzyżem, 1931
Chrystus
Zagroda przy wzgórzu, 1932
Ślizgawka
Pejzaż z rzeką
Spław zboża w Kazimierzu
Zielony sweter, 1936
Głowa, 1936
Kobieta z kielichem wina, 1938
Jesień, 1941
Portret mężczyzny, 1944
Portret p. Woźnikowej (żony dyrektora Teatru Polskiego), 1952
Portret kobiety w kapeluszu, 1960
Aleja parkowa/Plewiący, 1960 – praca dwustronna
Widok z Paryża, 1968

Rysunki

Dziewczynka z zapałkami
Warszawska dorożka
Na placu Zamkowym
Podwórko warszawskie
Orkiestra z Chmielnej, 1971
Partyjka

Ilustracje oraz opracowania graficzne książek i czasopism

„Tęcza”, zeszyt 20, 19 maja 1928 (okładka) – czasopismo, wyd. Księgarnia św. Wojciecha, Poznań
„Tęcza”, zeszyt 28, 12 lipca 1930 (okładka) – czasopismo, wyd. Księgarnia św. Wojciecha, Poznań
Lajkonik, aut. Zygmunt Nowakowski, wyd Książnica Atlas – Lwów, 1938
Szarusia, aut. Julia Duszyńska, wyd. Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych we Lwowie, 1938
Wóz wagantów, aut. Tadeusz Kraszewski, wyd. Wydawnictwo Poznańskie, 1968
Trylogia
- Związek Sprawiedliwych, aut. Ryszard Liskowacki, wyd. Wydawnictwo Poznańskie, 1971
- Przygody ośmiu Sprawiedliwych, jw.
- Wódz Sprawiedliwych, jw.

Pisarstwo

Buda na Powiślu, wyd. PIW, 1966, ISBN 83-06-00691-7
Mój ojciec i jego czasy – Wspomnienia z lat 1867–1920, wyd. Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich
Piórkiem o Warszawie, wyd. KAW, 1987

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Gąsiorowski, Topolski 1981 ↓, s. 41.
↑ Wacław Palessa – malarz. Zamościopedia. [dostęp 2024-04-01]. (pol.).
↑ Wystawa „Obcy i niemili – Antysemickie rysunki z prasy polskiej 1919–1939”, Katalog Wystawy, s. 69, 70, ŻIH, Warszawa 2013.
↑ Cmentarz Stare Powązki: Bartoszewiczowie, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-29] .

Bibliografia

Jarosław Mulczyński, Słownik grafików Poznania i Wielkopolski XX wieku urodzonych do 1939, Poznań 1996, s. 26–27
Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 40-41. ISBN 83-01-02722-3.
Włodzimierz Bartoszewicz (1899-1983), artinfo.pl

[CITEREFGąsiorowski,_Topolski198141-1] Gąsiorowski, Topolski 1981 ↓, s. 41.

[2] Wacław Palessa – malarz. Zamościopedia. [dostęp 2024-04-01]. (pol.).

[3] Wystawa „Obcy i niemili – Antysemickie rysunki z prasy polskiej 1919–1939”, Katalog Wystawy, s. 69, 70, ŻIH, Warszawa 2013.

[4] Cmentarz Stare Powązki: Bartoszewiczowie, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-29] .

[1]

[2]

[3]

[4]