Przejdź do zawartości

Leon XIV

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leon XIV
Leo Quartus Decimus
Robert Francis Prevost
Papież
Biskup Rzymu
Suweren Państwa Watykańskiego
Ilustracja
Leon XIV jako kardynał (2023)
In Illo uno unum
W Nim stanowimy jedno
Kraj działania

Stany Zjednoczone, Peru, Watykan

Data i miejsce urodzenia

14 września 1955
Chicago

Papież
Okres sprawowania

od 8 maja 2025

Prefekt Dykasterii ds. Ewangelizacji
Okres sprawowania

od 8 maja 2025

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

augustianie

Śluby zakonne

29 sierpnia 1981

Prezbiterat

19 czerwca 1982

Nominacja biskupia

3 listopada 2014

Sakra biskupia

12 grudnia 2014

Kreacja kardynalska

30 września 2023
Franciszek

Kościół tytularny

św. Moniki(inne języki)

Pontyfikat

8 maja 2025

podpis
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

12 grudnia 2014

Miejscowość

Chiclayo

Miejsce

katedra św. Marii(inne języki)

Konsekrator

James Green

Współkonsekratorzy

Jesús Moliné Labarta
Salvador Piñeiro García-Calderón

Leon XIV (łac. Leo PP. XIV, wł. Leone XIV; właśc. Robert Francis Prevost OSA; ur. 14 września 1955 w Chicago) – amerykański duchowny rzymskokatolicki, augustianin, doktor prawa kanonicznego, 267. papież i 9. suweren Państwa Watykańskiego od 8 maja 2025.

Przełożony generalny Zakonu św. Augustyna w latach 2001–2013, administrator apostolski sede vacante diecezji Chiclayo w latach 2014–2015, biskup diecezjalny Chiclayo w latach 2015–2023, administrator apostolski diecezji Callao w latach 2020–2021, arcybiskup ad personam od 2023, prefekt Dykasterii ds. Biskupów i przewodniczący Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej w latach 2023–2025, kardynał w latach 2023–2025 (najpierw w stopniu diakona, w 2025 promowany do stopnia biskupa), prefekt Dykasterii ds. Ewangelizacji(inne języki) od 2025.

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Dom rodzinny Leona XIV w Dolton

Robert Prevost urodził się 14 września 1955 w Chicago jako syn Louisa Mariusa Prevosta i Mildred z domu Martinez. Ojciec był synem imigrantów z Włoch i Francji, weteranem II wojny światowej. Matka pochodzenia hiszpańskiego, była z zawodu bibliotekarką[1]. Ma dwóch starszych braci – Louisa Martina i Johna Josepha[1]. Dorastał w Dolton, na przedmieściach Chicago[2], na terenie parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, gdzie uczęszczał do katolickiej szkoły[3]. Śpiewał w chórze kościelnym i służył jako ministrant[3].

W 1973 ukończył niższe seminarium duchowne St. Augustine Seminary High School w miejscowości Holland w stanie Michigan[1]. W 1977 uzyskał licencjat z matematyki na Uniwersytecie Villanova(inne języki) w stanie Pensylwania[4]. 5 lat później, w 1982 roku ukończył studia teologiczne na Catholic Theological Union(inne języki), uzyskując stopień naukowy Master of Divinity[5]. W trakcie studiów nauczał fizyki i matematyki w St. Rita of Cascia High School[6].

W 1984 zdobył licencjat, a trzy lata później stopień naukowy doktora prawa kanonicznego na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu[7]. Jego praca doktorska nosiła tytuł „Rola lokalnego przeora w Zakonie Świętego Augustyna[7]. W 2014 roku Uniwersytet Villanova przyznał mu tytuł doktora nauk humanistycznych honoris causa[8].

Prezbiter (1982–2014)

1 września 1977 wstąpił do nowicjatu zakonu św. Augustyna w Saint Louis w stanie Missouri, w prowincji Matki Bożej Dobrej Rady w Chicago. 2 września 1978, po zakończeniu nowicjatu, złożył pierwsze śluby zakonne, a 29 sierpnia 1981 złożył profesję wieczystą. W 1982 uzyskał tytuł magistra teologii w chicagowskim Catholic Theological Union(inne języki). Święcenia prezbiteratu otrzymał 19 czerwca 1982 w Rzymie. Udzielił mu ich arcybiskup Jean Jadot, pro-przewodniczący Sekretariatu ds. Niechrześcijan. W 1984 uzyskał licencjat, zaś w 1987 stopień doktora prawa kanonicznego na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu w Rzymie[1].

W latach 1985-1986 i 1988-1998 pracował w Peru, m.in. jako prefekt w zakonnym seminarium w Trujillo[1]. W latach 1999–2001 był prowincjałem amerykańskiej prowincji zakonnej z siedzibą w Chicago. W latach 2001–2013, przez dwie kolejne sześcioletnie kadencje, był przeorem generalnym zakonu św. Augustyna, a w kolejnych dwóch latach wikariuszem prowincjalnym oraz dyrektorem formacyjnym w konwencie w Chicago. W 2014 Uniwersytet Villanova uhonorował go tytułem doktora honoris causa nauk humanistycznych[9].

Biskup (2014–2023)

3 listopada 2014 papież Franciszek mianował go administratorem apostolskim peruwiańskiej diecezji Chiclayo oraz biskupem tytularnym Sufar[10]. Święcenia biskupie otrzymał 12 grudnia 2014, w święto Matki Bożej z Guadalupe[1], w katedrze św. Marii(inne języki) w Chiclayo. Głównym konsekratorem był arcybiskup James Green, nuncjusz apostolski w Peru, zaś współkonsekratorami Jesús Moliné Labarta, biskup senior Chiclayo, i Salvador Piñeiro García-Calderón, arcybiskup metropolita Ayacucho. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa In Illo uno unum (pol. W Nim stanowimy jedno) z „Objaśnień Psalmów” św. Augustyna[11]. 26 września 2015 papież mianował go biskupem diecezjalnym tejże diecezji[12].

15 kwietnia 2020 papież Franciszek mianował go administratorem apostolskim diecezji Callao[13]. Funkcję tę pełnił do 26 maja 2021, kiedy zarząd nad diecezją objął biskup Luis Alberto Barrera Pacheco MCCI.

Kardynał i prefekt Dykasterii ds. Biskupów (2023–2025)

Herb kardynalski

30 stycznia 2023 papież Franciszek mianował go prefektem Dykasterii ds. Biskupów i przewodniczącym Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej, wynosząc go jednocześnie do godności arcybiskupa ad personam. Urząd objął 12 kwietnia 2023[14].

9 lipca 2023 podczas modlitwy Anioł Pański papież Franciszek zapowiedział włączenie go do Kolegium Kardynałów[15][16], a 30 września 2023 w trakcie konsystorza na placu Świętego Piotra[17] kreował go kardynałem diakonem, a jako kościół tytularny nadał mu kościół św. Moniki(inne języki)[18][19]. 28 stycznia 2024 uroczyście objął swój kościół tytularny w Rzymie. 6 lutego 2025 został podniesiony przez papieża do rangi kardynała biskupa, diecezji suburbikarnej Albano[20].

4 października 2023 papież Franciszek mianował go członkiem Papieskiej Komisji ds. Państwa Watykańskiego, a także członkiem w następujących Dykasteriach: ds. Ewangelizacji(inne języki) – Sekcji ds. Pierwszej Ewangelizacji i Nowych Kościołów Partykularnych; Nauki Wiary; ds. Kościołów Wschodnich; ds. Duchowieństwa; ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego; ds. Kultury i Edukacji; ds. Tekstów Prawnych[21].

Pontyfikat

Leon XIV na Loży Błogosławieństw bazyliki św. Piotra w dniu wyboru

8 maja 2025 podczas drugiego dnia konklawe, zwołanego po śmierci papieża Franciszka, w czwartym głosowaniu został wybrany biskupem Rzymu267. papieżem. Tradycyjny biały dym, obwieszczający światu wybór nowej głowy Kościoła katolickiego, pojawił się o godz. 18:08 czasu rzymskiego[22]. Leon XIV pojawił się w tradycyjnej papieskiej czerwonej stule i mucecie, szatach, których nie nosił papież Franciszek po swoim wyborze w 2013 roku[23]. Następnie wygłosił swoje pierwsze przemówienie po włosku i hiszpańsku oraz udzielił błogosławieństwa Urbi et Orbi po łacinie[24]. Jako papież został też z urzędu prefektem Dykasterii ds. Ewangelizacji(inne języki)[25].

9 maja 2025 papież Leon XIV postanowił o tymczasowym pozostawieniu na stanowiskach dotychczasowych szefów instytucji Kurii Rzymskiej i Państwa Watykańskiego[26].

Poglądy teologiczne, moralne i społeczne

Jako biskup Chiclayo krytykował koncepcję gender i sprzeciwiał się wprowadzeniu nauczania w tym zakresie w Peru, stwierdzając, że propagowanie ideologii „gender jest mylące, ponieważ ma na celu tworzenie płci, które nie istnieją”[27]. Sprzeciwia się przyjmowaniu kobiet do stanu duchownego jako diakonów[28].

Jako przełożony generalny Zakonu św. Augustyna w 2012 dystansował się wobec kultury popularnej z powodu promocji „przekonań i praktyk sprzecznych z Ewangelią”, a konkretnie „homoseksualnego stylu życia i alternatywnego modelu rodziny złożonej z dwóch partnerów tej samej płci i adoptowanych przez nich dzieci”[29].

Jako kardynał angażował się w problematykę imigracji[30] i skrytykował podejście administracji Donalda Trumpa w tej kwestii[29].

Sprzeciwia się aborcji, eutanazji i karze śmierci[31].

Życie prywatne

Jest poliglotą[32], biegle włada językiem angielskim, hiszpańskim, portugalskim, włoskim i francuskim. Ponadto potrafi czytać w języku niemieckim i po łacinie[33]. Kibicuje amerykańskiej drużynie baseballowej Chicago White Sox[34] oraz peruwiańskiemu zespołowi piłkarskiemu Alianza Lima[35].

Przypisy

  1. a b c d e f Biography of Robert Francis Prevost, Pope Leo XIV - Vatican News [online], vaticannews.va, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-08] (ang.).
  2. Lauren FitzPatrick, From Chicago's south suburbs to helping choose the next pope [online], Chicago Sun-Times, 3 maja 2025 [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  3. a b Ronny Reyes, Alex Oliveira, Who is Robert Prevost? Meet Leo XIV, the first American pope [online], nypost.com, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  4. Sebastian Duda, Jeden z faworytów uwielbia karaoke, świetnie śpiewa "Imagine" Lennona. Przegląd kandydatów na papieża [online], wyborcza.pl, 6 maja 2025 [dostęp 2025-05-08].
  5. Mary Norkol, Hyde Park theological school celebrates alumnus Robert Prevost being elected next pope: ‘He exudes holiness’ [online], chicago.suntimes.com, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  6. Mary Norkol, Chicago high school cheers White Sox fan Pope Leo XIV — ‘He’s one of us’ [online], chicago.suntimes.com, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  7. a b Filip Waluszko (oprac.), Inauguracja pontyfikatu papieża Leona XIV w Watykanie. Znamy termin [online], businessinsider.com.pl, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-09] (pol.).
  8. Augustinian Friar and Villanova University Alumnus Elected Pope [online], villanova.edu, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  9. Augustinian Friar and Villanova University Alumnus Elected Pope. www1.villanova.edu, 2025-05-08. [dostęp 2025-05-09]. (ang.).
  10. Rinuncia del Vescovo di Chiclayo (Perú) e nomina dell’Amministratore Apostolico. press.vatican.va, 2014-11-03. [dostęp 2014-11-03]. (wł.).
  11. Leon XIV – nowy Papież. www.vaticannews.va, 2025-05-08. [dostęp 2025-05-08].
  12. Nomina del Vescovo di Chiclayo (Perú). press.vatican.va, 2015-09-26. [dostęp 2015-09-26]. (wł.).
  13. Rinuncia del Vescovo di Callao (Perú) e nomina dell’Amministratore Apostolico “sede vacante”. press.vatican.va, 2020-04-15. [dostęp 2020-04-15]. (wł.).
  14. Rinuncia del Prefetto del Dicastero per i Vescovi e Presidente della Pontificia Commissione per l’America Latina e Nomina del successore. press.vatican.va, 2023-01-30. [dostęp 2023-01-30]. (wł.).
  15. Le parole del Papa alla recita dell’Angelus. press.vatican.va, 2023-07-09. [dostęp 2023-07-09]. (wł.).
  16. Annuncio di Concistoro il 30 settembre per la creazione di nuovi Cardinali, 09.07.2023. press.vatican.va, 2023-07-09. [dostęp 2023-07-09]. (wł.).
  17. Papież kreował 21 nowych kardynałów. Jak wyglądał konsystorz?. ekai.pl, 2023-09-30. [dostęp 2023-10-01].
  18. Concistoro Ordinario Pubblico: Assegnazione dei Titoli e delle Diaconie ai nuovi Cardinali. press.vatican.va, 2023-09-30. [dostęp 2023-09-30]. (wł.).
  19. Kardynałowie otrzymali kościoły tytularne. gosc.pl, 2023-09-30. [dostęp 2023-09-30].
  20. Promozione all’Ordine dei Vescovi dell’Em.mo Card. Robert Francis Prevost, O.S.A.. press.vatican.va, 2025-02-06. [dostęp 2025-02-06]. (wł.).
  21. Nomina di Membri dei Dicasteri della Curia Romana e della Pontificia Commissione per lo Stato della Città del Vaticano. press.vatican.va, 2023-10-04. [dostęp 2023-10-04]. (wł.).
  22. Papież wybrany. Biały dym nad Watykanem, kardynałowie zdecydowali. onet.pl. [dostęp 2025-05-07].
  23. Leon XIV powraca do tradycji. Co oznacza jego strój?. wiadomosci.wp.pl. [dostęp 2025-05-09].
  24. Chicago native Cardinal Prevost elected pope, takes name Pope Leo XIV. detroitcatholic.com. [dostęp 2025-05-09].
  25. Dicasteries Dicastery for Evangelization Structure [online], www.vatican.va [dostęp 2025-05-09].
  26. Pierwsza decyzja Leona XIV dotycząca współpracowników. vaticannews.va. [dostęp 2025-05-09].
  27. Alex Cooper, Robert Prevost, Pope Leo XIV, and his LGBTQ+ record [online], advocate.com, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-08] (ang.).
  28. Dimitris Kouimtsidis, Who is Robert Prevost, what are the new Pope's views and what name he will take? [online], gbnews.com, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-08] (ang.).
  29. a b Kamil Durajczyk, Poglądy Leona XIV, jaki to będzie pontyfikat? Jakie poglądy ma nowy papież? [online], eska.pl, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-08] (pol.).
  30. Michał Szułdrzyński: Papież Leon XIV – nadzieja dla świata, szansa dla Kościoła. Rzeczpospolita. [dostęp 2025-05-09].
  31. Steven Nelson, Diana Glebova, New Pope Leo XIV spent years retweeting criticism of Trump policies [online], nypost.com, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-08] (ang.).
  32. Agata Sucharska, Robert Prevost na czele Kościoła. Kim jest nowy papież? [online], Polsat News, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-09].
  33. Christopher White, The first American pope? This cardinal has the best chance of making history in this conclave [online], National Catholic Reporter, 30 kwietnia 2025 [dostęp 2025-05-09] (ang.).
  34. BJ Lutz, Dana Rebik, Brother answers burning question: Is Pope Leo XIV a Chicago White Sox or Cubs fan? [online], WGN Television, 8 maja 2025 [dostęp 2025-05-09].
  35. Luis Pineda, Periodista que conoció a papa Robert Prevost revela que es hincha de Alianza: “Tiene inclinación” [online], larepublica.pe, 9 maja 2025 [dostęp 2025-05-09] (hiszp.).

Linki zewnętrzne