1882
Тас көрүҥэ
Сыллар |
---|
1878 1879 1880 1881 — 1882 — 1883 1884 1885 1886 |
Уоннуу сыллар |
1850-с 1860-с 1870-с — 1880-с — 1890-с 1900-с 1910-с |
Үйэлэр |
XVIII үйэ — XIX үйэ — XX үйэ |
1882 сыл.
Туох буолбута
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Кулун тутар 4 — Лондон илин өттүгэр Британияҕа бастакы электрическэй трамвай сырыыта саҕаламмыт.
- Кулун тутар 6 — Серб хоруоллуга сөргүтүллүбүт.
- Муус устар 3 — Народоволец Степан Халтурины Одесса байыаннай борокуруорун өлөрбүтүн иһин сууттаан өлөрбүттэр. Дьокуускайга бу ыраахтааҕыны өлөрө сатаан Зимнэй дыбарыас харабынайдарын өлөрбүт киһи аатынан уулусса баар.
- Ыам ыйын 20 — Германия, Австро-Венгрия уонна Италия Францияны уонна Арассыыйаны утары Тройственнай сойуус тэрийбиттэр.
- Атырдьах ыйын 15 — Дьокуускайга үс кылаастаах дьахтар прогимназията аһыллыбыт (1884 сылтан — 4 кылаастаах). Дьиэни саха атыыһыта Петр Захаров сиэртибэлээбит. 1900 с. гиманзия буолбута, 1902 с. саҥа икки этээстээх дьиэни туппуттара. 1920 с. дылы үлэлээбитэ.
- Балаҕан ыйын 30 — АХШ Висконсин штатыгар электричествоны элбэх туһанааччыга тарҕатар бастакы гидроэлектростанция үлэтин саҕалаабыт. ГЭС кумааҕы собуотун, собуот хаһаайынын дьиэтин уонна ыаллыы турар дьиэлэри хааччыйар эбит.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 30 — Франклин Делано Рузвельт — АХШ 32-с бэрэсидьиэнэ (1933—1945).
- Кулун тутар 26 — Петр Черных-Якутскай (1882—1933) — нууччалыы суруйбут саха бэйиэтэ. Лаамы байҕалын кытылыгар Иинэ сэлиэнньэҕэ төрөөбүтэ. Аҕатынан грузин, татаар, нуучча хааннаах, ийэтэ саха. Ойуунускай "Кыһыл ойуунун" нууччалыы тылбаастаабыта. Кириитиктэр билинэллэринэн айымньылара сахалыы тыыннаахтар.
- Балаҕан ыйын 26 — Алексей Гастев — нуучча революционера, боропсойуус диэйэтэлэ, бэйиэт уонна суруйааччы, үлэ хаамыытын уонна тэрээһинин тэрийии теоретига уонна Үлэ киин үнүстүүтүн салайааччыта.
- Богатырев Афанасий Данилович - сахалартан бастакы хаппытаан, Өлүөнэ өрүс борохуостубатын үтүөлээх воднига.