MS-DOS

MS-DOS (abreviassion ëd "Microsoft Disk Operating System") a l'é stàit un sistema operativ a riga ëd comand dësvlupà da Microsoft për ij computer IBM PC. Lansà dël 1981, a l'é dventà ël sistema operativ pì spantià për PC ant j'agn '80 e '90, fin a l'avent ëd Windows. MS-DOS a l'ha definì lë standard për la gestion d'archivi e l'esecussion ëd programa an sël hardware IBM e compatìbij.

Stòria

1981: Microsoft a cata un sistema operativ ciamà 86-DOS e a lo modìfica për creé MS-DOS 1.0, su mandà 'd IBM (ciamà PC DOS).
1983: MS-DOS 2.0 a introduv ël sopòrt për disch ëd 10 MB e sot-cartele.
1987: MS-DOS 3.3 a sopòrta disch ëd 1.44 MB (floppy disk 3.5") e ret locaj.
1991: MS-DOS 5.0 a ancòrpora un gestor ëd memòria avansà e n'editor ëd test.
1994: MS-DOS 6.22, l'ùltima version stand-alone, a introduv ël gestor ëd compression DoubleSpace.
1995: Con Windows 95, MS-DOS a dventa na component ëd sostegn, ma pì nen esponùa a l'utent.

Strutura e Component

Antërfacia ëd riga ëd comand: Utent a deuv anserì comand testuaj (es. `DIR`, `COPY`).
Sistema d'archivi FAT: FAT12 e FAT16 për organisé ij dat an sël disch.
Programa ëd sistema: `COMMAND.COM` (antèrpret ëd comand), utilità com `FORMAT` e `CHKDSK`.
Assenza ëd multitasking: A eseguìa un programa sol a la vira.

Usagi Pràtich

MS-DOS a l'é stàit dovrà për:

Lansé programa: Gieugh (es. Prince of Persia), aplicassion d'ufissi (Lotus 1-2-3).
Gestì archivi: Creé, copié, e organisé document.
Configurassion ëd sistema: Modifiché ij file `AUTOEXEC.BAT` e `CONFIG.SYS`.
Dësvlup software: Compilador BASIC e Pascal.

Avantagi e Svantagi

Avantagi:
- Semplissità: Pòch consum ëd memòria (64 KB).
- Compatibilità: Larga adossion da part ëd j'aplicassion.
Svantagi:
- Antërfacia testuaj: Difìcil për utent nen técnich.
- Limitassion técniche: Gnun sopòrt a multitasking o protession ëd memòria.

Evolussion Tecnològica

Ani 1980: Concorrensa con DR-DOS e PC DOS d'IBM.
Ani 1990: Integrassion con Windows 3.x (ambient gràfich).
Al di d'ancheuj: MS-DOS a l'é dovrà an emulator (es. DOSBox) për eseguì vej programa.

Vardé ëdcò

Arferiment

1. Paterson, T. (1983). *The History of DOS*. Seattle Computer Products. 2. Zachary, G. (1994). *Showstopper! The Breakneck Race to Create Windows NT*. Free Press.

Ligam estern