Hans-Joachim Marseille
| 158 zwycięstw | |
 Hptm Hans-Joachim Marseille, wrzesień 1942. | |
 Hauptmann
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 września 1942 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1938–1942 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
LG 2, JG 52, JG 27 |
| Główne wojny i bitwy | |
| |
| Odznaczenia | |
    
| |
Hans-Joachim Walter Rudolf Siegfried Marseille (ur. 13 grudnia 1919 w Berlinie, zm. 30 września 1942) – niemiecki pilot, as myśliwski podczas II wojny światowej ze 158 zestrzelonymi samolotami w czasie 388 lotów bojowych. Znany pod przydomkiem Gwiazda Afryki i Pustynny Orzeł[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Hans-Joachim Marseille urodził się w Berlinie w rodzinie o korzeniach francuskich (jego przodkowie uciekli z Francji podczas prześladowania hugenotów)[2].
W listopadzie 1938 wstąpił ochotniczo w szeregi niemieckiej Luftwaffe. W listopadzie 1939 ukończył kurs pilotów myśliwskich. W sierpniu 1940 skierowany do 2. pułku szkolnego, który stacjonował nad kanałem la Manche. W październiku przeniesiony do 4. dywizjonu 52. JG[1].
Podczas II wojny światowej uczestnik bitwy o Anglię, podczas której zestrzelił siedem nieprzyjacielskich samolotów (wszystkie stanowiły samoloty Spitfire) i sam był zestrzelony czterokrotnie[3][4], walk lotniczych na Bałkanach i w Afryce Północnej. Autor 158 zwycięstw powietrznych, które osiągnął przede wszystkim podczas walk w Afryce, latając na myśliwcu Messerschmitt Bf 109, głównie na wersjach E i F.
Największe sukcesy odniósł latając na Bf 109 F-4/Trop z żółtą „14" na boku w czasie walk w Afryce Północnej[2].
Początkowo latał w I/LG2, ale za niesubordynację (odmawiał atakowania cywilnych celów) przeniesiono go do 4 Gruppe 52 Jagdgeschwader (4/JG52 – 4 dywizjonu 52 pułku myśliwskiego). Był też karany za inne „niesubordynacje” (pijaństwo i towarzystwo kobiet), za które ostatecznie przeniesiono go do I dywizjonu 27 pułku myśliwskiego w Döberitz pod Berlinem. Pułkiem dowodził Edu Neumann. W kwietniu 1941 wraz z pułkiem skierowany do Afryki Północnej jako powietrzne wsparcie Afrika Korps feldmarszałka Erwina Rommla[2][5][1].
Był jednym z najmłodszych kapitanów w niemieckich siłach powietrznych. Osiągnął mistrzostwo w zakresie pilotażu, co przy świetnej orientacji w przestrzeni skutkowało ilością zestrzeleń. Zużywał średnio 15 pocisków na jedno zwycięstwo[1][6].
1 września 1942 wsławił się zestrzeleniem 17 samolotów[7][4] brytyjskich, jednak okazało się, że tego dnia lotnictwo brytyjskie utraciło tylko 15 samolotów[8]. Za wspomniane osiągnięcie otrzymał awans do stopnia kapitana, a dwa dni później: Brylanty do Krzyża Rycerskiego z okazji 125. zwycięstwa[9].
30 września 1942 podczas powrotu z lotu bojowego nad Egiptem zawiódł silnik w jego samolocie. W trakcie opuszczania maszyny Jochen (jak nazywali go towarzysze), uderzył w statecznik pionowy samolotu. Spowodowało to jego natychmiastową śmierć lub utratę przytomności, wskutek czego nie otworzył spadochronu. Został pochowany na miejscu upadku. Nad miejscem spoczynku, 7 km na południe od Sidi Barani, stoi niewielki pomnik w formie piramidy z epitafium „Niepokonany"[2][7].
Odbył 382 loty bojowe, zestrzeliwując 158 samolotów (wszystkie na froncie zachodnim, co daje mu pierwsze miejsce wśród ilości zwycięstw na tym teatrze działań[10]); były wśród nich maszyny brytyjskie, australijskie, kanadyjskie, nowozelandzkie i południowoafrykańskie oraz prawdopodobnie francuskie z sił Wolnej Francji w Afryce.
Wielokrotnie odznaczony, w tym jako jeden z czterech niemieckich pilotów: Krzyżem Rycerskim z Liśćmi Dębu, Mieczami i Brylantami.
Adolf Galland nazywał go wirtuozem wśród pilotów myśliwskich.
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- lotnik – 7 listopada 1938
- podchorąży – 13 marca 1939
- podchorąży-starszy szeregowy – 1 maja 1939
- podchorąży-kapral – 1 lipca 1939
- chorąży – 1 listopada 1939
- starszy chorąży – 1 marca 1941
- podporucznik – 1 kwietnia 1941
- porucznik – 1 kwietnia 1942
- kapitan – 1 września 1942
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Rycerski Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu, Mieczami i Brylantami
- Krzyż Rycerski – 22 lutego 1942
- Liście Dębu (nr 97) – 6 czerwca 1942
- Miecze (nr 12) – 18 czerwca 1942
- Brylanty (nr 4) – 3 września 1942
- Krzyż Niemiecki w Złocie – 24 listopada 1941
- Krzyż Żelazny I Klasy – 17 września 1940
- Krzyż Żelazny II Klasy – 9 września 1940
- Puchar Honorowy Luftwaffe
- Złota odznaka pilota frontowego Luftwaffe z liczbą "300"
- Złota odznaka pilota-obserwatora Luftwaffe z Brylantami
- Wstęga Naramienna Afrika
- Kordzik Honorowy Armii (Ehrendolch des Heeres)
- Złoty Medal za Męstwo Wojskowe – Włochy, 18 sierpnia 1942
- włoska Odznaka Pilota
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Steinhoff, Johannes.. lexikon-der-wehrmacht.de. [dostęp 2022-11-16].
- ↑ a b c d Hans-Joachim Marseille. Messerschmitt Bf 109F-4 trop.. ipmsdeutschland.de. [dostęp 2022-11-15].
- ↑ Kaplan 2017 ↓, s. 310.
- ↑ a b S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 261.
- ↑ Kaplan 2017 ↓, s. 311.
- ↑ Kaplan 2017 ↓, s. 313.
- ↑ a b Kaplan 2017 ↓, s. 324.
- ↑ Krzemiński 1983 ↓, s. 415.
- ↑ Kaplan 2017 ↓, s. 322.
- ↑ Aces of the Luftwaffe: Luftwaffe Aces of the Western Front. [dostęp 2010-10-15]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Philip Kaplan: Asy Myśliwskie Luftwaffe II Wojny Światowej. W: 6. Rozdz.: Hans-Joachim Marseille. Wyd. III. Warszawa: Amber, 2017. ISBN 978-83-241-6370-0.
- Czesław Krzemiński: Wojna powietrzna Europie w 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1983. ISBN 83-11-06862-3.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Hans-Joachim Marseille (sylwetka).. das-ritterkreuz.de. [dostęp 2010-10-18]. (niem.).
- Piramida-pomnik w pobliżu miejsca katastrofy