Falanga (organizacja)
![]() | |
Polska! Młodość! Rewolucja! | |
Państwo | |
---|---|
Data założenia |
2009 |
Zasięg | |
Przewodniczący |
Falanga – skrajnie prawicowa i skrajnie nacjonalistyczna[1][2][3] polska organizacja, założona w styczniu 2009[4], której założycielem i liderem jest były koordynator mazowieckich struktur ONR Bartosz Bekier[2][5][6]. Grupa określana jest jako neofaszystowska, narodowo-bolszewicka, ekstremistyczna i terrorystyczna[7][8][9][10][11].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 2009 organizacja Falanga została zawiązana na bazie struktur Brygady Mazowieckiej Obozu Narodowo-Radykalnego przez Bartosza Bekiera, jej dotychczasowego koordynatora, po tym jak poróżnił się z ówczesnym liderem ONR Przemysławem Holocherem i odszedł ze stowarzyszenia[5][6][12].
Misja do Syrii
[edytuj | edytuj kod]W czerwcu 2013 roku Falanga rozpoczęła misję w ogarniętej wojną domową Syrii, angażując się po stronie sił rządowych prezydenta Baszszara Al-Asada. Jej przedstawiciele spotkali się m.in. z premierem Wa’ilem Al-Halkim, Wielkim Muftim Syrii, wiceministrem spraw zagranicznych, chrześcijańskimi duchownymi, żołnierzami sił rządowych i bojownikami Hezbollahu[13] oraz przedstawicielami Syryjskiej Partii Socjal-Nacjonalistycznej.
Wizyta w Donbasie
[edytuj | edytuj kod]W 2014 Falanga w trakcie misji na wschodniej Ukrainie udzieliła oficjalnego poparcia dla separatystycznej Donieckiej Republiki Ludowej oraz Ługańskiej Republiki Ludowej w Donbasie[14]. Lider Falangi spotkał się także wtedy z premierem Donieckiej Republiki Ludowej Denisem Puszylinem[2][15]. Następnie w październiku 2014 członkowie organizacji zostali zatrzymani przez Państwową Służbę Graniczną Ukrainy i otrzymali trzyletni zakaz wjazdu na terytorium państwa ukraińskiego[16].
Sojusz z partią Zmiana
[edytuj | edytuj kod]W lutym 2015 Falanga oficjalnie dołączyła do tworzących się wówczas struktur prorosyjskiej partii Zmiana[17][18], którą próbował zakładać były poseł i rzecznik Samoobrony dr Mateusz Piskorski[6][19]. Bartosz Bekier został wtedy wiceszefem Zmiany[20], a krakowski członek organizacji Falanga Michał Prokopowicz jej małopolskim koordynatorem regionalnym oraz ekspertem ds. bezpieczeństwa[17][20][21]. W lutym 2016 odbyła się manifestacja pod ambasadą Izraela w Warszawie z udziałem członków Falangi i Zmiany. Obecni byli wtedy m.in. wiceprzewodniczący partii Zmiana Nabil al-Malazi (Syryjczyk zamieszkały w Polsce od czasów PRL) oraz lider Falangi Bartosz Bekier, który zadeklarował wtedy wsparcie swojej organizacji dla SSNP i Hezbollahu[22] (uznawanego przez wiele państw i organizacji, w tym: USA, Wielką Brytanię, Izrael i UE, za organizację terrorystyczną[23][24][25][26]).
2 maja 2016 Bartosz Bekier opublikował oświadczenie o odejściu z partii Zmiana[27]. 18 maja 2016 (zaledwie 16 dni później) doszło do zatrzymania jej lidera Mateusza Piskorskiego przez funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, któremu następnie przedstawiono zarzuty szpiegostwa na rzecz wywiadów Rosji i Chin[28][29].
Udział w ćwiczeniach NATO „Anakonda-16”
[edytuj | edytuj kod]W czerwcu 2016 Michał Prokopowicz oraz związani z nim i z organizacją Falanga członkowie krakowskiego Stowarzyszenia Jednostka Strzelecka 2039 wzięli udział w międzynarodowych ćwiczeniach NATO „Anakonda-16”[30][31]. Ministerstwo Obrony Narodowej następnie oficjalnie zaprzeczyło, by miało zaprosić członków Falangi na te manewry wojskowe. Jednak oficjalnie o ich udziale powiadamiali sami członkowie SJS 2039, a informacja o uczestnictwie grup „Strzelca” pojawiła się na stronie MON poświęconej NATOwskim ćwiczeniom. We wrześniu 2016 były funkcjonariusz Agencji Wywiadu Michał Rybak określił ten stan rzeczy jako błąd systemu[32].
Incydent w Użhorodzie
[edytuj | edytuj kod]4 lutego 2018 w miejscowości Użhorod na Ukrainie doszło do próby podpalenia ośrodka mniejszości węgierskiej[33]. Pod koniec lutego 2018 Służba Bezpieczeństwa Ukrainy oświadczyła, że za wydarzenie odpowiedzialnych jest kilku członków Falangi, którzy działali na polecenie rosyjskich służb specjalnych. W dniach 21–22 lutego 2018 zostali oni zatrzymani przez ABW[34]. 24 lutego 2018 Bartosz Bekier oficjalnie zaprzeczył, że organizacja Falanga jest odpowiedzialna za ten incydent[35]. W styczniu 2019 kilku byłych już członków organizacji Falanga usłyszało przed krakowskim sądem zarzuty o popełnienie czynu o charakterze terrorystycznym[36][37]. Zdaniem prokuratury operacja miała na celu zakłócenie ustroju Ukrainy i pogłębienia podziałów narodowościowych pomiędzy Ukraińcami i Węgrami[38].
23 marca 2020 zapadł w tej sprawie nieprawomocny wyrok. Krakowski sąd rejonowy przychylił się w nim do stanowiska prokuratury, że przestępstwo miało charakter terrorystyczny, uznał wszystkich oskarżonych za winnych zarzucanych im działań i skazał organizatora podpalenia – Michała Prokopowicza na karę 3 lat pozbawienia wolności, a wykonawców na odpowiednio: 1 rok więzienia i 2 lata ograniczenia wolności[39][40][41][42]. Żadna ze stron nie złożyła apelacji i wyrok się uprawomocnił.
W trakcie postępowania Michał Prokopowicz zeznał przed sądem, że zorganizowanie zamachu terrorystycznego zostało zlecone i sfinansowane przez niemieckiego dziennikarza Manuela Ochsenreitera[33], którego pełnomocnik zaprzeczył tej wersji wydarzeń[43]. Po ujawnieniu tego zarzutu Ochsenreiter utracił stanowisko współpracownika posła AfD do Bundestagu Markusa Frohnmaiera i był przez następne kilka lat bezskutecznie poszukiwany przez polskie i niemieckie organy ścigania. Pojawiały się informacje, że przebywał w Rosji i w Maroku. W sierpniu 2021 r. władze i media rosyjskie ogłosiły, że Manuel Ochsenreiter umarł w Moskwie na atak serca[44][45].
Zapowiedź konfliktów w Warszawie
[edytuj | edytuj kod]W październiku 2020 w trakcie trwających już od ponad tygodnia masowych protestów przeciwko zaostrzeniu przepisów dotyczących aborcji w Polsce, na stronie głównej portalu Onet.pl ukazał się wywiad z Bartoszem Bekierem, w którym padło stwierdzenie, że w pierwszym tygodniu listopada 2020 w Warszawie ma się pojawić około 10 tys. narodowców, a ⅓ do połowy z nich jest przeszkolona z taktyki walki oraz że według szefa Falangi istnieje duże zagrożenie, że dojdzie do fizycznej konfrontacji[46][47].
Publikacja tego wywiadu wywołała liczne głosy oburzenia i potępienia ze strony internautów, dziennikarzy i polityków[48], zaś specjaliści szacowali liczebność samej Falangi na mniej niż 100 osób[49].
Wieczorem tego samego dnia odbyła się wielotysięczna demonstracja[50], w ramach której 37 osób zostało zatrzymanych przez Policję, a spośród nich 35 stanowili pseudokibice, którzy atakowali uczestników demonstracji[51].
31 października 2020 rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Stanisław Żaryn ogłosił, że ta zapowiedź Bekiera w Onecie miała na celu podsycanie aktualnego sporu w Polsce i służy Rosji[52].
Śledztwo Prokuratury Generalnej Republiki Litewskiej
[edytuj | edytuj kod]W grudniu 2024 były członek i koordynator Falangi na Pomorzu Alexander Norbert Koss[53] ogłosił w mediach społecznościowych, że w poprzedzającym miesiącu złożył wniosek o nadanie mu statusu świadka koronnego i zawiadomił Prokuraturę Generalną Republiki Litewskiej ws. działalności i udziału w grupie antykonstytucyjnej składającej się z Bartosza Bekiera, innych byłych członków Falangi – Bartosza Kasprzaka i Michała Prokopowicza[54], a także z lidera partii Zmiana Mateusza Piskorskiego oraz publicysty tygodnika DoRzeczy Marcina Skalskiego[55][56][57][58][59]. Grupa miała mieć na celu naruszenie bezpieczeństwa, suwerenności oraz integralności terytorialnej Litwy, a pierwotne śledztwo w sprawie jej prowokacji internetowej "Wileńska Republika Ludowa"[60][61][62][63] zostało wszczęte już 4 lutego 2015[58][64][65]. W początkowym okresie postępowania litewskim śledczym nie udało się ustalić kto jest za nią odpowiedzialny[66].
Doktryna
[edytuj | edytuj kod]
Falanga w dużej mierze opiera swoją doktrynę na synkretycznej myśli eurazjatyckiej rosyjskiego geopolityka Aleksandra Dugina[2].
Organizacja postuluje m.in.[20][67]:
- Nacjonalizm i narodowy solidaryzm
- Etatyzm i protekcjonizm gospodarczy
- Antydemokratyzm i antyliberalizm
- Militaryzm
- Rewizjonizm terytorialny dawnych Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej (w tym rozbiór Ukrainy przez Polskę, Węgry, Rumunię i Rosję)
- Wystąpienie Polski z Unii Europejskiej i NATO
- Antyamerykanizm i antysyjonizm
- Ocieplenie i zacieśnienie relacji Polski z Federacją Rosyjską Władimira Putina, Republiką Białorusi Aleksandra Łukaszenki, Syryjską Republiką Arabską Baszszara al-Assada[2][13] i Islamską Republiką Iranu Ali Chameneiego
- Zakaz publicznych parad równości przez środowiska LGBT
- Sprzeciw wobec legalizacji wszelkich narkotyków (w tym miękkich)[68]
Grupa bywa określana jako narodowo-bolszewicka[10].
Xportal
[edytuj | edytuj kod]W 2005 środowiska Młodzieży Wszechpolskiej i UPR założyły portal internetowy Xportal, na którym Tomasz Maciejczuk prowadził Forum Młodzieży Prawicowej[69]. W 2008 Bartosz Bekier wraz ze środowiskiem Falangi przejęli kontrolę nad domeną serwisu i następnie zaczęli zmieniać charakter Xportalu na proputinowski portal dezinformacyjny. Pod koniec lutego 2022, w kilka dni po rozpoczęciu inwazji Rosji na Ukrainę, serwer DNS Xportalu został przez polskie służby wyłączony[70].
Krytyka
[edytuj | edytuj kod]W niektórych opracowaniach naukowych, organizacja Falanga jest określana mianem organizacji terrorystycznej[11] lub organizacji potencjalnie terrorystycznej[20][67].
W 2019 Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej ONZ (CERD) przedstawił rekomendacje dla Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie realizacji postanowień Międzynarodowej Konwencji z 1966 roku o dyskryminacji rasowej, w którym zażądał, by Polska zdelegalizowała między innymi Falangę[71][72][73][74].
Na polskiej scenie narodowej, konserwatywnej i prawicowej organizacja Falanga bywa także krytykowana za próby podejmowania współpracy ze środowiskami skrajnie lewicowymi, maoistycznymi i internacjonalistycznymi, takimi jak Organizacja Czerwonej Gwardii.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Péter Krekó , Lóránt Győri , Edit Zgut , From Russia with Hate, The activity of pro-Russian extremist groups in Central-Eastern Europe, A study by Political Capital [online], kwiecień 2017, s. 34 (ang.).
- ↑ a b c d e Miroslav Mareš , Martin Laryš , Jan Holzer , Militant Right-Wing Extremism in Putin’s Russia: Legacies, Forms and Threats, Routledge, 25 października 2018, ISBN 978-0-429-95362-0 [dostęp 2020-09-19] (ang.).
- ↑ O. Jastrzębska , Prorosyjskie portale internetowe w Polsce i innych krajach Europy Środkowej jako istotny element kształtowania prowadzonej przez Rosję wojny informacyjnej, „Ante Portas - Studia nad bezpieczeństwem”, 2019, s. 132, ISSN 2353-6306 [dostęp 2024-08-02] .
- ↑ M. Pisarski , The myth of the Pole-Catholic and the contemporary Polish far right, [w:] Ryszard Michalak, Religion and identity: Political conditions, Vandenhoeck & Ruprecht, 4 września 2023, s. 256, ISBN 978-3-647-30220-1 [dostęp 2024-08-02] (ang.).
- ↑ a b Jakub Woroncow , Nie tylko ONR [online], Przegląd, 4 grudnia 2017 [dostęp 2019-08-09] (pol.).
- ↑ a b c Przemysław Witkowski , Lider faszyzującej Falangi domaga się w Moskwie przyłączenia do Polski Lwowa [online], oko.press, 30 sierpnia 2019 [dostęp 2019-09-05] (pol.).
- ↑ T. Konicz, Der Zweite Weltkrieg im Geschichtsbild der polnischen Rechten, [w:], Die Dynamik der europäischen Rechten (red.), 2011, s. 86-87.
- ↑ D. Kasprowicz, National and Right-Wing Radicalism in the New Democracies: Poland, s. 10.
- ↑ A. Shekhovtsov, Germany: The Far-Right Plot and Russian Malign Inspiration, [w:] Russia and the Far-Right. Insights from Ten European Countries (red.), 2024, s. 59.
- ↑ a b P. Witkowski, Poland: Ex Oriente Lux, [w:] Russia and the Far-Right. Insights from Ten European Countries (red.), 2024, s. 306.
- ↑ a b The Characteristics of Terrorism In Civil War Countries, [w:] Global Terrorism Index 2019 Measuring The Impact of Terrorism, t. 69, Sydney: Institute for Economics & Peace, 2019, s. 58, ISBN 978-0-6485327-2-9 [dostęp 2020-09-01] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-04] .
- ↑ Przemysław Witkowski , Polscy faszyści na smyczy Putina [online], KrytykaPolityczna.pl, 5 kwietnia 2018 [dostęp 2019-08-09] (pol.).
- ↑ a b Tomasz Baliszewski , Narodowcy z Falangi pojechali do Syrii. Spotkali się z premierem oraz przesłuchiwali więźniów [online], naTemat.pl, 20 czerwca 2013 [dostęp 2019-08-13] (pol.).
- ↑ Łukasz Wenerski , The Visegrad Countries and “Post-Truth” – Who is Responsible for Delivering the Kremlin’s Narrative to the Czech Republic, Hungary, Slovakia and Poland? [online], czerwiec 2017, s. 4 [dostęp 2019-08-09] (ang.).
- ↑ Łukasz Woźnicki , Narodowcy z Polski pojechali na Ukrainę wspierać separatystów. „Polscy Euroazjaci dotarli do Doniecka!” [online], wyborcza.pl, 5 czerwca 2014 [dostęp 2020-01-05] .
- ↑ Olena Babakova , Putin’s Falanga: meet the Polish neo-fascists who tried to burn down a Hungarian center in Ukraine [online], Euromaidan Press, 5 marca 2018 [dostęp 2020-09-19] (ang.).
- ↑ a b Marcin Rey , Prorosyjska Falanga w elektrowni podczas manewrów NATO Anakonda-16 [online], Jagiellonia.org, 19 września 2016 [dostęp 2020-09-12] (pol.).
- ↑ Powstała prokremlowska partia Zmiana. Dowodzi nią były poseł Samoobrony [online], wiadomosci.dziennik.pl, 22 lutego 2015 [dostęp 2020-09-12] (pol.).
- ↑ Zmiana – nowa partia byłego rzecznika Samoobrony [online], fakty.interia.pl, 21 lutego 2015 [dostęp 2020-09-12] (pol.).
- ↑ a b c d Walcząc kulturą: Rosyjska siatka wpływów w Polsce [online], Liberté!, 27 marca 2017 [dostęp 2020-09-19] (pol.).
- ↑ Piotr Drabik , Strzelcy z putinowskimi poglądami [online], Dziennik Polski, 10 kwietnia 2015 [dostęp 2020-09-12] (pol.).
- ↑ Marcin Rey , Partia Zmiana, Falanga i tajemnicze powiązania z islamskim dżihadem. [online], niezalezna.pl, 10 lutego 2017 [dostęp 2018-05-25] (pol.).
- ↑ Foreign Terrorist Organizations (FTOs) [online], web.archive.org, 17 listopada 2017 [dostęp 2020-09-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-17] .
- ↑ Neville Teller , Britain bans Hezbollah [online], The Jerusalem Post | JPost.com, 17 maja 2019 [dostęp 2020-09-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-17] .
- ↑ Hezbollah – International terrorist organization [online], mfa.gov.il, 22 lipca 2013 [dostęp 2020-09-12] .
- ↑ EU places Hezbollah military wing on terror blacklist [online], The Jerusalem Post | JPost.com, 22 lipca 2013 [dostęp 2020-09-12] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-23] .
- ↑ Bartosz Bekier , Złożyłem rezygnację z członkostwa w partii Zmiana [online], web.archive.org, 2 maja 2016 [dostęp 2020-09-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-12] (pol.).
- ↑ Maciej Duda , Robert Zieliński , ABW zatrzymała Mateusza Piskorskiego. W tle podejrzenia o szpiegostwo [online], TVN24.pl, 18 maja 2016 [dostęp 2020-09-12] .
- ↑ Wojciech Czuchnowski , Michał Wilgocki , Kulisy zatrzymania Mateusza Piskorskiego z prorosyjskiej partii Zmiana. W Polsce miał się odbyć szczyt anty-NATO [online], wyborcza.pl, 3 czerwca 2016 [dostęp 2020-09-12] (pol.).
- ↑ Konrad Szczygieł , Falanga i Zmiana idą do wojska. Jedna faszystowska, druga prokremlowska [online], oko.press, 7 listopada 2016 [dostęp 2020-12-21] .
- ↑ Marcin Rey , Prorosyjska Falanga w elektrowni podczas manewrów NATO Anakonda-16 [online], Jagiellonia.org, 19 września 2016 [dostęp 2020-12-21] (pol.).
- ↑ Oskar Górzyński , Falanga na ćwiczeniach wojska? Ekspert: to „błąd systemu” [online], wiadomosci.wp.pl, 20 września 2016 [dostęp 2020-12-21] (pol.).
- ↑ a b Silvio Duwe , Georg Heil , Anschlag finanziert? Chat belastet Ochsenreiter [online], tagesschau.de, 31 stycznia 2019 [dostęp 2019-08-09] (niem.).
- ↑ ABW zatrzymała Polaków podejrzanych o próbę podpalenia budynku stowarzyszenia kultury węgierskiej na Ukrainie – CyberDefence24 [online], CyberDefence24.pl [dostęp 2019-08-09] .
- ↑ Marek Trojan , Ludzie z Falangi odpowiedzialni za atak na biuro węgierskiej mniejszości na Ukrainie? Bekier: to byłaby samowolka » Kresy [online], Kresy, 24 lutego 2018 [dostęp 2019-08-09] (pol.).
- ↑ Rafał Pasztelański , Rusza proces Polaków oskarżonych o atak na Ukrainie [online], tvp.info, 13 stycznia 2019 [dostęp 2019-08-09] (pol.).
- ↑ Paweł Figurski , Jak Falanga organizowała atak na Ukrainie. „Stara nie puściłaby mnie” [online], krakow.wyborcza.pl, 11 marca 2019 [dostęp 2019-08-09] (pol.).
- ↑ Śledztwo ABW zakończone wyrokiem ws. podpalenia węgierskiego ośrodka na Ukrainie [online], Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, 23 marca 2020 [dostęp 2020-03-29] (pol.).
- ↑ Wyrok ws. próby podpalenia ośrodka Węgrów w Użhorodzie [online], Onet Wiadomości, 23 marca 2020 [dostęp 2020-03-28] (pol.).
- ↑ Byli członkowie skrajnie prawicowych organizacji skazani za terrorystyczny atak na Ukrainie [online], krakow.wyborcza.pl, 23 marca 2020 [dostęp 2020-03-28] (pol.).
- ↑ Sąd skazał trzy osoby za przestępstwa o charakterze terrorystycznym [online], krakow.tvp.pl, 23 marca 2020 [dostęp 2020-03-28] (pol.).
- ↑ Artur Drożdżak , Krakowski sąd skazał trzech Polaków za „akt terrorystyczny” na Ukrainie [online], Gazeta Krakowska, 23 marca 2020 [dostęp 2020-03-28] (pol.).
- ↑ Prokuratura sprawdza, czy Niemiec zlecił Polakom zamach na Ukrainie [online], Do Rzeczy, 19 stycznia 2019 [dostęp 2021-08-21] (pol.).
- ↑ Łukasz Maziewski , Dziennikarz z Niemiec zmarł w Moskwie. Miał na koncie wiele skandali [online], o2.pl, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-21] (pol.).
- ↑ Jonas Mueller-Töwe , Flüchtiger AfD-Netzwerker soll in Moskau gestorben sein [online], t-online.de, 20 sierpnia 2021 [dostęp 2021-08-21] (niem.).
- ↑ Marcin Wyrwał , Szef Falangi: 10 tys. narodowców w Warszawie. Nawet połowa z nich przeszkolona z taktyki walki [online], Onet Wiadomości, 30 października 2020 [dostęp 2020-11-21] (pol.).
- ↑ Narodowcy szykują się na weekend. „Mobilizujemy ludzi. Niewykluczone, że dojdzie do walk na większą skalę” [online], Wprost, 30 października 2020 [dostęp 2020-11-21] (pol.).
- ↑ Onet zrobił wywiad z faszyzującym ekstremistą. Internauci w szoku [online], tvp.info, 30 października 2020 [dostęp 2020-11-21] (pol.).
- ↑ Przemysław Witkowski , Uczulam Was, nie wierzcie w ani jedno słowo... [online], web.archive.org, 30 października 2020 [dostęp 2020-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-21] .
- ↑ Skończył się jeden z największych protestów w najnowszej historii Warszawy [online], TVN Warszawa, 31 października 2020 [dostęp 2020-11-21] (pol.).
- ↑ 37 osób zatrzymanych po protestach w Warszawie. Wiemy, kim są zatrzymani [online], rmf24.pl [dostęp 2020-11-21] (pol.).
- ↑ Lider Falangi w Onecie podsyca społeczne nastroje. Działania zgodne z interesami Kremla? [online], tvp.info, 31 października 2020 [dostęp 2020-11-21] (pol.).
- ↑ Łukasz Woźnicki , Kandydat Kukiza przed sądem. Chciał odzyskać "polskie Wilno". Groził Litwie interwencją zbrojną [online], wyborcza.pl, 20 października 2016 [dostęp 2024-12-21] (pol.).
- ↑ Rey: Jest teraz pewne, kto stoi za stroną "Wileńska Republika Ludowa" - Wiadomości Znad Wilii [online], zw.lt, 4 czerwca 2016 [dostęp 2024-12-21] (pol.).
- ↑ Marcin Skalski , Rusofobia. Jak sterują strachem Polaków [online], Do Rzeczy, 15 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-21] (pol.).
- ↑ "Do Rzeczy” nr 35: Ukrainizacja Polski. Raport "Do Rzeczy” o groźnym procesie [online], Do Rzeczy, 25 sierpnia 2024 [dostęp 2024-12-21] .
- ↑ Hubert Kowalski , Skandaliczne teksty autora „Do Rzeczy” od „ukrainizacji”. Sugerował likwidację Litwy i krytykował postawę Polaków ratujących Żydów | Niezalezna.pl [online], niezalezna.pl, 24 sierpnia 2024 [dostęp 2024-12-21] (pol.).
- ↑ a b Alexander Norbert Koss , Skalski, Zmiana i Falanga – nowe zawiadomienie do Prokuratury Generalnej Republiki Litewskiej [online], threadreaderapp.com, 17 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-21] (pol.).
- ↑ Dominik Serwacki , Dezinformator, znajomy towarzystwa oskarżonego o szpiegostwo, prorosyjski agent wpływu w DoRzeczy? Prokuratura na Litwie przyjęła zgłoszenie w sprawie [online], threadreaderapp.com, 18 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-22] (pol.).
- ↑ Edward Trusewicz , Prowokacja, za którą grozi do trzech lat: "Wileńska Republika Ludowa - Виленская Народная Республика" [online], Delfi PL, 29 stycznia 2015 [dostęp 2024-12-21] (pol. • lit.).
- ↑ Jerzy Haszczyński , Niebezpieczna gra w zielone ludziki pod Wilnem [online], Rzeczpospolita, 4 lutego 2024 [dostęp 2024-12-21] .
- ↑ Anna Pawłowska , Chcą na Wileńszczyźnie "polskich zielonych ludzików". I podszywają się pod legalną organizację [online], wyborcza.pl, 2 lutego 2015 [dostęp 2024-12-22] (pol.).
- ↑ Wileńska Republika Ludowa. Prowokacja czy głupi żart? [online], Wilnoteka, 30 stycznia 2015 [dostęp 2024-12-22] (pol.).
- ↑ Prokurorai pradėjo tyrimą dėl galimų nusikaltimų prieš Lietuvą „Facebook“ paskyroje [online], 15min.lt [dostęp 2024-12-21] (lit.).
- ↑ Stanisław Tarasiewicz , „Republoludy” grożą, a prokuratura śpi – Kurier Wileński [online], kurierwilenski.lt, 21 sierpnia 2015 [dostęp 2024-12-21] (pol.).
- ↑ Szef polskiej dyplomacji o Wileńskiej Republice Ludowej: prowokacja [online], Wilnoteka, 24 lutego 2015 [dostęp 2024-12-22] (pol.).
- ↑ a b Péter Krekó i inni, The Weaponization of Culture: Kremlin’s traditional agenda and the export of values to Central Europe, Political Capital Institute, 2016, s. 52–56 [dostęp 2020-09-19] (ang.).
- ↑ Kraków: Falanga przeciwko narkotykom Nacjonalista.pl – Dziennik Narodowo-Radykalny [online], Dziennik Narodowo-Radykalny Nacjonalista.pl, 12 czerwca 2010 [dostęp 2020-09-01] (pol.).
- ↑ Маша Макарова , Trzy grosze o "dziennikarzu"-kameleonie Maciejczuku [online], Eastbook.eu, 25 listopada 2016 [dostęp 2022-03-11] (pol.).
- ↑ Serwisy i kanały youtube’owe Sputnika i Russia Today zablokowane w Polsce [online], wirtualnemedia.pl, 28 lutego 2022 [dostęp 2022-03-11] (pol.).
- ↑ Komitet ONZ apeluje w sprawie Polski. Rekomenduje delegalizację radykalnych grup [online], TVN24.pl [dostęp 2020-01-05] .
- ↑ ONZ apeluje do Polski o delegalizację Młodzieży Wszechpolskiej i ONR-u [online], wyborcza.pl, 19 września 2019 [dostęp 2020-01-05] .
- ↑ Raport CERD/C/POL/CO/22-24, Pkt. 18, 19 sierpnia 2019, s. 3 [dostęp 2023-07-03] (ang.).
- ↑ Rekomendacje Komitetu ONZ ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej (CERD) po XXII-XXIV sprawozdaniu Polski [online], bip.brpo.gov.pl, 30 sierpnia 2019 [dostęp 2023-07-03] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona Falangi. xportal.press. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-11-07)].
- Stara strona Falangi (aktualizowana do 2018). falanga.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-11)].