Acuèlh
Lutz sus...
L’art romanic se desvolopèt en l’Euròpa Occidentala del sègle X al sègle XIII, aprèp la dislocacion de l’Empèri Carolingian. En mai de las influéncias evidentas romanas apareisson de novèlas tendéncias lombardas que s’exprimiguèron per de novèlas formas e estructuras inspiradas pels edificis encara subsistissent, tanben i a una assimilacion clara dels modes orientals. L’estil novèl lèu s'espandiguèt per totas las culturas europèas mediterranèas, traversant los Alps cap als païses de Ren e tanben los Pirenèus per tota la Peninsula Iberica.
O sabiatz?
- Un aristocrata d'Auvèrnhe, Gilbèrt dau Motier de La Faieta (imatge), foguèt un general dins las doas revolucions americana e francesa.
- Lo lògo de l’OGC Niça pòrta en occitan Despì 1904 solament despuèi 2013.
- L’Encyclopaedia occitanica es pas una enciclopèdia.
- Lo grop de death metal Gojira que s’aperava Godzilla a sa creacion a Ondres, en Gasconha.
- Argentina a quatre noms egalament oficials: Nacion argentina, Províncias unidas del Riu de la Plata, Republica argentina e Confederacion argentina.
- D'un biais indirèct, la vila de Marselha auriá donat son nom a l’ouzo.
- L’estau de la comuna d’Embèrt z-es redond.
Nòvas
- 21 d'abril: morís lo papa Francés.
- 1èr d'abril: Denise Bronzetti e Italo Righi venon capitanis regents de Sant Marin.
- 28 de març: Mike Eman ven primièr ministre d'Aroba.
- 28 de març: Jens-Frederik Nielsen ven primièr ministre de Groenlàndia.
- 21 de març: Netumbo Nandi-Ndaitwah ven presidenta de Namibia. (imatge)
- 17 de març: Stuart Young ven cap del govèrn de Trinitat e Tobago.
- 14 de març: Mark Carney ven cap del govèrn de Canadà.
- 13 de març: Konstantinos Tasoulas ven president de Grècia.
- 3 de març: Christian Stocker ven cap del govèrn d’Àustria.
- 1 de març: Yamandú Orsi ven president d’Uruguai.
- 23 de febrièr: la drecha se ganha las eleccions legislativas en Alemanha.
- 20 de febrièr: l’estat soís reconeis que son programa Hilfswerk für die Kinder der Landstrasse foguèt un crimi contra l’umanitat.
- 14 de febrièr: morís l’occitanista Gustau Aliròl. (imatge)
- 12 de febrièr: après la demission de Klaus Iohannis, Ilie Bolojan ven president de Romania per interim.
- 11 de febrièr: morís Andrieu Neyton.
- 6 de febrièr: morís l'escrivan e jornalista asturian Damián Barreiro.
- 5 de febrièr: lo prince Rahim ven lo cinquen Aga Khan.
- 3 de febrièr: Bart De Wever ven cap del govèrn de Belgica.
- 30 de genièr: Rosario Murillo ven copresidenta de Nicaragua.
- 26 de genièr: moreish Nicolas Florian ancian maire de Bordèu.
- 23 de genièr: Micheál Martin ven tornar primièr ministre d’Irlanda.
- 20 de genièr: comença lo segond mandat presidencial de Donald Trump.
- 17 de genièr: morís lo ministre d'estat del Mónegue Didier Guillaume.
- 15 de genièr: Daniel Chapo ven president de Moçambic.
- 10 de genièr: Alexander Schallenberg ven cancelièr interimari d’Àustria.
- 9 de genièr: Joseph Aoun ven president de Liban.
- 8 de genièr: Alcide Ponga es elegit cap del govèrn de Canaquia.
- 7 de genièr: John Mahama ven president de Ghana.
- 3 de genièr: morís La Chunga.
- 2 de genièr: Jenniffer González ven governadora de Boriquen.
- 1 de genièr: Karin Keller-Sutter ven presidenta de Soïssa.
- 29 de decembre de 2024: morís lo rèirepresident american Jimmy Carter.
- 13 de decembre: Francés Vairon que vad purmèr ministre de l’estat francés.
- 12 de decembre: Cabdiraxmaan Maxamed Cabdillaahi Cirro ven president de Somaliland.
- 8 de decembre: tomba lo regim sirian.
- 6 de decembre: morís l'istorian Jean-Pierre Rioux, un especialista de Joan Jaurés.
- 5 de decembre: morís lo poèta Jacques Roubaud, afogat dels trobadors.
- 19 de novembre: Demissiona lo president d'Abcazia Aslan Bzhania. Badra Gunba fa l'interim.
- 12 de novembre: Naiqama Lalabalavu ven president de Fiji.
- 6 de novembre: Marco Bucci ven president de Ligúria.
- 4 de novembre: morís lo pintre e escalpraire Louis Cane.
- 3 de novembre: morís l'òme politic marselhés Marcel Tassy.
- 21 d'octobre: lo generau Lương Cường qu’es elegit president de Vietnam.
- 20 d'octobre: Prabowo Subianto ven president d’Indonesia.
Wikipèdia fa part de la Fondacion Wikimedia qu'albèrga sus sos servidors dels projèctes liures, multilingües e gratuits.
| Meta-Wiki Coordinacion de totes los projèctes* |
Wikiccionari Diccionari universal |
Wikinews Actualitats liuras* | |||||
| Wikilibres Ensemble de tèxtes pedagogics |
Wikiquote Recuèlh de citacions* |
Wikisource Bibliotèca universala | |||||
| Wikiversitat Comunautat pedagogica dobèrta* |
Wikispecies Inventari del vivent* |
Wikimedia Commons Banca de donadas multimèdia* |
*Projècte sens version en occitan o parcialament traduit