HARISCHANDRA, COLLAGE

NEGOMBO 11 ශ්‍රේණිය
System Development Life Cycle
පද්ධතියක් යනු WHAT IS A SYSTEM?
moaO;shla hkq hï fmdÿ wruqKla idlaId;a lr .ekSug ksrka;r wka;¾
ls%hdrs;ajfhka hq;= ix>gl iuQyhl tl;=jls
A system is a collection of various interrelated components that are work
together to perform a specific task or achieve a goal.

 fmdÿ wruqKla ^ object)

 úúO ix>gl (various components)

 wka;¾ ls%hdrs;ajhla (interrelated)

පද්ධතියක් ලර්ග TYPE OF SYSTEMS

ව්භාවික පද්ධති
Natural system
ව්ලවන පද්ධතිය
ආශාර ජීර්ණ පද්ධතිය

පද්ධති
systems
මිනිවා විසින් නිර්මාණය කරන ඼ද පද්ධති
Man made syste
පාව඼
රරෝශ඼
Mobile Phone අරමුණ - ඇමතුම් ඼ැබීම වශ ඇමතුම් ගැනීම
Making a call and received call

úúO ix>gl (various components)

wka;¾ ls%hdrs;ajhla (interrelated)

අරමුණ -ප්‍රලාශනය
Transport

úúO ix>gl
(various components)

wka;¾ ls%hdrs;ajhla (interrelated)

පද්ධතියක මූලික වංඝටක BASIC ELEMENTS OF A
SYSTEM

 moaO;shla uQ,sl ls%hdj,s 3 ka iukaú; fõ

 wdodk Input

 ls%hdj,sh process

 m%;sodk output

ls%hdj,sh
wdodk m%;sodk
INPUT
PROCESS
OUTPUT

moaO;shlg ,efnk wdodk ieliqu u.sk m%;sodk njg m;a flf¾

උදාශරණ-1

 mdi, moaO;shla f,i ie,lSfïoS

 moaO;sh - mdi, ^in school system)

 wruqK - rgg oehg jevodhS mqrjeishka ìys lsrSu ^ to produce a

responsible,worthwhile,just citizen to the socity

 wdodkh - orejka /.=rejreka/ ^ student / teachers)

 ieliSu - mdi, ;=< .=rejre mdif,a wfkl=;a iïm;a wka;¾ ls%hdkdrs;ajfhka hq;= j
lghq;= lr orejka bf.kqï b.ekaùï ls%hdj,shlg Ndckh lr;s
^ teaching and learning)

• m%;sodk - hym;a mqrjeishka cd;shg odhdo lsrSu ^ providing good citizen to the
country
ශ්‍ ොරතුරැ පද්ධති INFORMATION SYSTEM

 o;a; f;dr;=re njg m;a lrk moaO;shla f;dr;=re moaO;sh f,i ye¢ka fõ
A system which converts data into information is known as information system
ශ්‍ ොරතුරැ පද්ධති INFORMATION
SYSTEM

w;ahqre f;dr;=re moaO;s  mrs.Kl mdol f;dr;=re moaO;s

Manual Information System Computer Based Information System
අත්යුරැ ශ්‍ ොරතුරැ පද්ධතිය MANUAL SYSTEMS
 ශ්‍මලැන් පද්ධතියක සියලුම වැකසුම් මිනිව් අතින් සිදු කැනු ඼බයි.
In this type of a system all processes are done manually.

 ශි඿ය පැමිණීශ්‍ම් ශ්‍ේඛණය (student registration)

 පුව් කා඼ පරිග්‍රශන ශ්‍ේඛණය (library book index system)
 ශි඿ය ප්‍රගති කාර් ා ශ්‍පො ( student report book)

පරිගණක පාදක ර ොරතුරැ පද්ධති COMPUTER

BASED INFORMATION SYSTEMS
පරිගණක ශා ඒ ආශ්‍රි උපාංග භාවි ශ්‍යන් දත් වැකසීම සිදු කරයි ( A system
which convert data into information using a computer)
අත්යුරැ ශ්‍ ොරතුරැ පද්ධතිය MANUAL SYSTEMS

 පාව඼ක පලත්ලාරගන යනු ඼බන අත්යුරැ ශි඿ය ර ොරතුරැ පද්ධ යකින් සිසුරලකුරේ
පසුගිය ලවරර් ප්‍රගතිය පිළිබද ලාර් ාලක් විදුශල්පති ට අල඾ය වූරේ යැයි සි මු.

wdÞk

isiqjdf.a ku iy wÞ< j¾Ih

l%shdj,sh

1' <uhdg wÞ< ,shdmÈxÑ wxlh imhd .ekSu

2' tu ,shdmÈxÑ wxlhg wo< ,smsf.dkqj fidhd .ekSu
3' tu ,smsf.dkqj u.ska wÞ< j¾Ifha m%;sM, úia;r Wlyd .ekSu
4' tu f;dr;=re weiqfrka jd¾;djla ieliSu

m%;sÞkh

wÞ< j¾Ih i`oyd isiqjdf.a m%.;s jd¾;dj

පරිගණක පාදක ර ොරතුරැ පද්ධ COMPUTER BASED INFORMATION SYSTEM

mß.Kl mdol mdi,a mqia;ld, moaO;shla

tu.ska mqia;ld,hdêm;sg ,efnk m%fhdack my; ±lafõ‘

²² hï fudfyd;l" hï fmd;la mqia;ld,fha ;sfí o keoao hk nj yd th ;sfí kï th ;sfnk ia:dkh ks¾Kh lr .;

yels ùu

²² ;Sre ixfla; lshjkhla (Bar code System) u.ska mqia;ld,fha fmd;a Ndr.ekSï" neyer §ï myiqfjka l< yels ùu

²² fmd;a i|yd m%udo .dia;= iajhxl%h

S j .Kkh lr .; yels ùu

²² ld¾hlaIu j fmd;a fidhd .ekSug myiq ùu

²² fmd;a neyer f.k hkakka ms<n

s | j jd¾;d ;nd .ekSug yelshdj ,eîu
²² kshñ; Èkg fmd;a wdmiq ,nd kqÿka mqoa.,hka ,ehsia;=.; lsÍu myiq ùu

²² mqia;ld,h ud¾..; moaO;shla (Online System) f,i ilia lr tu.ska idudðlhkag ÿria: j isg mqia;ld, fiajd
^fmd;a fiùu" fjka lr .ekSu& l< yel

²² idudðlhkag bf,lafg%dksl fmd;a (e books) ,ndÈh yels ùu

²² mdif,a m%Odk ld¾hd,h iu. cd,.; lsÍu u.ska YsIHhkaf.a wiaùï iy;sl
,nd fok wjia:dj, mqia;ld, fmd;a Ndr ÿka$fkdÿka nj laI‚l j iy;sl lr .; yels ùu
අත්යුරැ පද්ධති වශ පරිගණක පාදක ශ්‍ ොරතුරැ පද්ධති අ ර ප්‍රධාන ශ්‍ලනව්කම්

w;ahqre moaO;s mß.Kl mdol f;dr;=re moaO;s

fodaI isÿ ùug we;s bvlv jeä h‘ fodaI we;sùu wju fõ'

f;dr;=re ilid .ekSu i|yd jeä b;d wvq ld,hlska f;dr;=re ilid .;
ld,hla .; fõ‘ yel'

o;a; .nvd lsÍu i|yd úYd, bv b;d iq¿ bv m%udKhl úYd, o;a;
m%udKhla wjYH m%udKhla .nvd lr ;nd .; yels w;r ta
i|yd o;a; mdol uDÿldx.hla Ndú; l<
yels h‘

o;a; i|yd wdrlaIdj Wmia: (backups) fhdod .ekSu ksid;a

mß.Kl mdol f;dr;=re moaO;shg uqrmo fh§u u.skq;a o;a; m%fõYh i|yd
idfmalaI j wvq fõ' jrm%ido ,nd fok wdldrh wkqj o;a;j,g
wdrlaIdjla ,nd .ekSug yels jkq we;¡
mß.Kl mdol f;dr;=re moaO;s jdis mß.Kl mdol f;dr;=re moaO;s wjdis
Advantages of CBIS Disadvatages of CBIS

fodaI we;sùu wju fõ‘ ^Errors are minimal) මුලික පිරිලැය ශා නඩත්තු පිරිලැය ලැඩිවීම(initial
Cost and maintenance cost is high)

b;d wvq ld,hlska f;dr;=re ilid .; පුහුණු රවේලකයන් ශා දැනුම අල රේ. (Need a
(save time and data can process more trained staff to operate the system)
efficiently)

b;d iq¿ bv m%udKhl úYd, o;a; නමයශීලි රනොවීම(යම් යම් රලනව් කිරීම් සිදු කිරීමට
m%udKhla .nvd lr ;nd .; yels w;r ta රනොශැකි වීම ( Non –flexible)
i|yd o;a; mdol uDÿldx.hla Ndú; l<
yels h‘ ^ large amount of data can be stored in a
small physical surface)
Wmia: (backups) fhdod .ekSu ksid;a විදුලි බ඼ය අල඾ය වීම( electricity is
uqrmo fh§u u.skq;a o;a; m%fõYh i|yd essential)
jrm%ido ,nd fok wdldrh wkqj o;a;j,g
wdrlaIdjla ,nd .ekSug yels jkq we;
^ security can be ensured with backup and the
password)¡
w;ahqre moaO;s jdisj w;ahqre moaO;s wjdis
Advantages of MIS Disadvatages of MIS

මුලික පිරිලැය ශා නඩත්තු පිරිලැය අලම වීම fodaI isÿ ùug we;s bvlv jeä h ^there is
(initial Cost and maintenance cost is more room for error&
low)
පුහුණු රවේලකයන් ශා දැනුම අ යල඾ය f;dr;=re ilid .ekSu i|yd jeä
රනොවීම(no need of trained staff) . ld,hla .; fõ‘ ^Processing of data is
less Efficient)

නමයශීලි වීම(යම් යම් රලනව් කිරීම් සිදු කිරීමට o;a; .nvd lsÍu i|yd úYd, bv
ශැකි වීම(flexble) m%udKhla wjYH ^Requires a large space
for data storage.)

විදුලි බ඼ය අල඾ය රනොවීම(no need of o;a; i|yd wdrlaIdj

electricity) mß.Kl mdol f;dr;=re moaO;shg
idfmalaI j wvq fõ‘ ^Data is open to a lot
of threats. Is not as safe as a computer
based system.)
පද්ධති වංලර්ධන ක්‍රමශ්‍ේද

f;dr;=re moaO;shla f.dvke.Sfï § úúO l%ufõo w;=ßka moaO;s ixj¾Ok Ôjk pl%h
m%Odk fõ‘

To develop an information system, there are different methodologies. The

System Development Life Cycle is one aspect of the process.
පද්ධති වංලර්ධන ජීලන චක්‍රය (SYSTEM DEVELOPMENT
LIFE CYCLE SDLC)

ශ්‍ ොරතුරැ පද්ධතියක් නිර්මාණය කිරීශ්‍ම්දී අනුගමනය ක඼ යුතු පියලරයන් දැක්ශ්‍ලන ක්‍රමශ්‍ේදය
moaO;s ixj¾Ok Ôjk pl%h (System Development Life Cycle) ශ්‍඼ව ශැදින් ශ්‍ේ.
moaO;s ixj¾Ok Ôjk pl%h mshjr

This has the following steps.

1 අල඾ය ා ශදුනා ගැනීම (Identification of requirements)

2 විවදුම් වැෂසුම් කිරීම (Designing the solution)

3 විවදුම් ශ්‍ක් නය කිරීම (Coding of the solution)

4 විවදුම් පරීක්඿ා කිරීම ශා ශ්‍දෝ඿ ඉලත් කිරීම (Testing and debugging)

5 පද්ධතිය පිහිටු වීම (Deployment of the system)

6 පද්ධතිය නඩත්තු කිරම(Maintenance of the system)

1 අල඾ය ා ශදුනා ගැනීම (IDENTIFICATION OF REQUIREMENTS)

• fuys § mj;sk moaO;sh fyda fhdacs; moaO;sh ms<sn| j mQ¾K úuid ne,Sula isÿ flfrhs
study the existing system and proposed new system deeply by the system analyst

• fhdacs; moaO;sfha wruqKq ld¾HNdrh m%;s,dN wdodk m%;sodk jeks ,laIK ms<sno úuid
ne,Sula isoq lrhs identify the objective tasks input output benefits security efficiency etc. of
the system

• fu;=,ska mrsYS,l wjYH;d uekúka yoqkd .ekSu

system developer collects information to fulfill above requirements
mrsYS,l wjYH;d imqrd,Su i|yd f;dr;=re tla/ia l< hq;= fõ' f;dr;=re tla/ia
lsÍfïl%ufõo lsysmhla mj;sk w;r bka lsysmhla my; oelafõ

Information Gathering Methods

1& ksÍlaIKh (Observation)

2) iïuqL idlÉPd (Interview)

3& m%Yakdj,s (Questionnaire)

4& jd¾;d fyda ,sms f.dkq ksÍlaIKh (Document sample collection)

5& uQ,do¾Y (Prototyping)

඾කය ා අධයනය (Feasibility study)

පද්ධතිය රගොඩනැගීම ආරම්භ කිරීමට රපර රමම පද්ධතිය රගොඩනැගීමට අල඾ය වම්පත් ආය නය
වතුද පද්ධතිය තුළින් බ඼ාරපොරරොත්තු ලන මූ඼යමය ලාසි ශා අලාසි යනාදිය පිළිබද ල කරන මූලින
අධයනය ඾කය ා අධයනය (Identification of requirements) ශ්‍඼ව ශදුන්ලයි.

Before developing a System, a basic study should be made to check whether the company
has the required resources to develop the system and what the financial advantages and
disadvantages expected from the system are.

 ;dlaI‚l YlH;dj ^Technical Feasibility)

moaO;sh f.dvke.Sug ;dlaI‚l j yelshdjla weoao hkqfjka wOHhkh flf¾‘

 fufyhqï YlH;dj ^Operational Feasibility)

moaO;shla fufyhùug wjYH udkj" fN!;sl yd ld,h jeks iïm;a wdh;kh i;= o hkak fuys §
wOHhkh flfrkq we;‘

 wd¾Ól YlH;dj ^ Economical Feasibility)

fuu moaO;sh f.dvke.Sug wjYH jk uQ,Huh iïm;a ms<sn| wOHhkh

2 විවදුම් වැෂසුම් කිරීම (DESIGNING THE SOLUTION)

 moaO;sfha úúO foa ie,iqï lsÍu fuys m%Odk wruqKhs‘

the main tasks of this stage can be considered as follows

1' uDÿldx. y÷kd .ekSu" uDÿldx. ks¾ñ;sh y÷kd .ekSu

(Identifying the Sofware architecture of the system)

2' w;=re uqyqK;a tkï mßYS,lg ;srfha o¾Ykh jk wdldrh yd o;a; .nvd ieliqu
^Desingning an interface)

3' m%Odk oDVdx. moaO;s iy tAjdfha ix>gl y÷kd .ekSu

(Identifying the Components of the Sofware)

4' tla tla WmmoaO;sj, mrdh;a; nj y÷kd .ekSu

Identification of dependency of each sub-system

5' moaO;sh l%shd;aul lsÍu i|yd WÑ; oDVdx. iy uDÿldx. ;SrKh lsÍu
Deciding on the required hardware and software to run the system

6' uDÿldx." o;a; .nvd" w;=re uqyqK;a ms<sn| há;, jHqyh ks¾udKh lsÍu Designing
infrastructure for software, databases, user interfaces
3 විවදුම් ශ්‍ක් නය කිරීම (CODING OF THE SOLUTION)

 l%uf,aLl iqÿiq mß.Kl NdIdjla fhdod f.k ie,iqï lrk ,o moaO;sh fla;lrKh
lsÍu fuu mshjf¾ m%Odk wruqKhs‘
 The main objective of this stage is coding of the proposed system, using a
suitable computer language.

fla; ir, ùu yd ld¾hlaIu ùu ^Making the code simple and efficient)

f;areï .ekSug iy f.dvke.Sug myiq fj_^‘easy to read and understand )

moaO;sh mÍlaId lsÍug iy kv;a;= lsÍug hk úhou iy ld,h wju lr .; yels

h ^ easy to read and understand reduces maintenance cost)
4 විවදුම් පරීක්඿ා කිරීම ශා ශ්‍දෝ඿ ඉලත් කිරීම (TESTING AND DEBUGGING)

 fuu wÈhf¾ m%Odk wruqK jkafka fodaI ksrdlrKh lsÍuhs‘^ resolve errors.)
 fla;k fodaI Errors in cording " ie,iqï fodaI planning Errors fyda wjYH;d fodaI
requirement errors fuys § ksje/È lrkq ,nhs

úi÷ï mÍlaId lsÍfï l%u

m%;s.%yK mÍlaIdj Acceptance Testing

moaO;s mÍlaIdj System Testing

iuia; mÍlaIdj Integrated Testing

tall mÍlaIdj Unit Testing

tall mÍlaIdj (Unit Testing)
moaO;sfha tAll fjk fjk u mÍlaId flf¾‘
The components of the system should be tested separately

iuia; mÍlaIdj ifudaOdks; mÍlaIdj^ integrated test)

tla tla tAll ksis f,i taldnoaO lr mÍlaIdjg ,lalsÍu

It should be tested to ensure whether the components of the system are integrated and the tasks
are done properly giving the proper input
moaO;s mÍlaIdj (System Testing)
iïmQ¾K moaO;shg wÞ< wdÞk ,nd foñka wfmalaIs; m%;sodk ,efí±hs mÍlaId flf¾'
The input related to the complete system shoould be given to check whether
the expected output can be received.

m%;s.%yK mÍlaIdj (Acceptance Testing)

moaO;s mÍlaIK wjika lr wjidkfha § isÿ flfrk mÍlaIdj m%;s.%yK mÍlaIdjhs¡
fuu mÍlaIdfõ § mßYS,lhkag moaO;sh Ndú; lsÍug bv i,iajkq ,efí‘

This testing is carried out at with the users of the system and user is allowed to use the the
system
5 පද්ධතිය පිහිටු වීම (DEPLOYMENT OF THE SYSTEM)

 moaO;s msysgqùfï úúO l%u

There are different deployment approaches to deploy a system. They are

as follows:

1& Rcq msysgqùu (Direct deployment)

mer‚ moaO;sh iïmQ¾Kfhka u bj;a lr kj moaO;sh ls%hd;aul lsÍu isÿlrkq ,nhs

Old systerm

New systerm
2 iudka;r j msysgqùu (Parallel deployment)
mj;sk moaO;sh yd kj moaO;sh hï ksYaÑ; ld,hla ;=< iudka;r j mj;ajd f.k
hkq ,efí‘ kj moaO;sh id¾:l jkafka kï mer‚ moaO;sh kj;d kj moAO;sh
ls%hdjg kxjkq ,efí'

3 kshuquh msysgqùu (Pilot deployment)

moaO;shla l=vd mßudK lafIa;%hl uq,ska ia:dmkh lsÍu'

Wod - jdyk wdÞhï n,m;% .ekSu iïnkaOfhka ieliQ moaO;sh uq,ska tla m<d;lg
muKla ia:dmkh lr miq j id¾:l jkafka kï ish¨ u m<d;aj,g ia:dmkh lsÍu

4 wÈhruh msysgqùu (Phase deployment)

fuys § kj moaO;sh wÈhr jYfhka ia:dmkh flf¾' id¾:l jk iEu wÈhrla u

B,Õ wÈhrg .uka lrk w;r wjidk wÈhr iïmQ¾K jkúg mer‚ moaO;sh kj
moaO;sh u.ska iïmQ¾Kfhka u m%;sia:dmkh ù we;'
6 පද්ධතිය නඩත්තු කිරම(MAINTENANCE OF THE SYSTEM)

kj moaO;sh ia:dmkh lsÍfuka miq hï ld,hla ;=< ls%hd;aul lsÍfï § moaO;sh

kv;a;=j ksis f,i isÿ l< hq;= fõ‘

moaO;s kv;a;= l, hq;af;a wehs

² w¨;ska y÷kd .;a mßYS,l wjYH;d wkqj moaO;sh ks¾udKh

Developing system to suit new user requirements

² moaO;s mÍlaIKfha § y÷kd fkd.;a kuq;a moaO;sh ls%hdjg kexùfï § y÷kd .;a iq¿
.eg¨j,g ms<shï fh§u Correcting erros of the system which are not identified in the
stage of testing

² kj ;dlAIKfha ÈhqKqj moaO;shg fhdod .ekSu u.ska moaO;sfha ld¾hlaIu;dj

by< ±óu Adopting new technology into the new system to improve efficency
l`%shdldrlu

step Details

අල඾ය ා ශදුනා ගැනීම Identify the ksÍlaIKh (Observation)

requirements iïuqL idlÉPd (Interview
m%Yakdj,s (Questionnaire
jd¾;d fyda ,sms f.dkq ksÍlaIKh (Document
sample collection)
uQ,do¾Y (Prototyping)

2 විවදුම් වැෂසුම් කිරීම (Designing the ?

solution)
පිළිතුරැ වපයන්න
moaO;s ixj¾Ok wdlD;s
System Development Life cycle Models

1' Èhwe,s wdlD;sh (Waterfall Model)

2' mqk¾lrK jDoaê wdlD;sh (Iterative Incremental Model)

3' uQ,do¾Y wdlD;sh (Prototype Model)

4' i¾ms, wdlD;sh (Spiral Model)

1' Èhwe,s wdlD;sh (Waterfall Model)
m<uq j wjYH;d fyd¢ka y÷kd.; hq;= h‘
First identify requirements

tla mshjrla
iïmQ¾Kfhka u wjika
lsÍfuka miq wfkla
mshjr wdrïN fõ‘
Complete one stage
before going to the
next phase

ixj¾ê; moaO;sfha wjidk m%;sM,h ±l .ekSug

yels jkafka wjidk wÈhf¾ § h' tneúka moaO;sh
u.ska n,dfmdfrd;a;= fkdjQ m%;sM,hla o ,eìh yels
h‘

The result of the developed system is found at

the final stage.
Identify the requirements

Planning solution

Implementation of solution

Testing and debugging of solution

Deployment of the system

Maintenance of the system

ව

 m<uq j wjYH;d fyd¢ka y÷kd.kS

First identify requirements

එක් රකොටවක් වම්පූර්ණරයන්මඉඅලවාන කර ඊ඼ග පියලරට ගමන් කරයි.

Complete one stage before going to the next phase

 වර඼ වශ රත්රැම් ගැනීම පශසුය

Simple and easy to understand

 කෂමනාකරනය පශසුය
Easy to manag

 කුඩා පරිමාණරේ මෘදුකාංග වදශා භාවි ා කරයි

Good for smaller projects
 පියලරක් වම්පූර්ණරයන්ම නිම කර ඊ඼ග පියලරට යන නිවා එක්
පියලරක් නිම කිරීමට ග ලන කා඼ය ලැඩිය.it take more time to
complete a step

 පියලර අ රමගදී ල නැල පරිශී඼කට අල඾ය ාලයන් රලනව් කිරීමට

අපශසුය
.User cannot change requirement in the middle

 වංලර්ධි පද්ධතිරේ අලවාන ප්‍රථිප඼ය දැක ගැනීමට ශැකි වීරමන්

පද්ධතිය මගින් බ඼ාරපොරරොත්තු රනොවූ ප්‍රථිප඼යක් ඼ැබිය ශැක.
user sees the system at the end of the Life Cycle.

 පරිශීලික මැදිශත් වීම ඉ ා අඩුය

User intervention is low
2' mqk¾lrK jDoaê wdlD;sh (Iterative Incremental Model)
 පරිශී඼ක මැදිශත්වීම් ලැඩිය(user intervention is very high)
 පරිශී඼කට ඕනෑම අලව්ථාලක මැදිශත් විය ශැක. ය(user can intervene at any time)

 ලයාපෘති කෂමනාකරණය අපශසුය.

 Difficult to manage

 අලවාන ප්‍රථිප඼ය පිලිබද පැශැදිලි අලරබෝධයක් ආරම්භරේදී රනොමැති වීම.

No clear idea about the product in the beginning

 කුඩා මෘදුකාංග වදශා භාවි ා ක඼ රනොශැකි වීම.

good for largest projects


 l`%shdldrlu

 Èhwe,s wdlD;sh වශ mqk¾lrK jDoaê wdlD;sfhys fjkialï

,shkak.

 What are the different between Waterfall Model and

Iterative Incremental Model
i¾ms, wdlD;sh (Spiral Model)
පිළිතුරැ වපයන්න
පිළිතුරැ වපයන්න
https://www.doenets.lk/pastpapers